⚙️ ۱. تعریف فیبر نوری مخابرات
فیبر نوری در مخابرات برای انتقال داده، صدا و تصویر با سرعت بسیار بالا بین مراکز، ایستگاه‌ها و کاربران استفاده میشه.
در واقع ستون فقرات اصلی تمام شبکه‌های مخابرات، همراه اول، اینترنت خانگی و فیبر شهری (FTTx) همینه.
🧩 ۲. ساختار شبکه فیبر نوری مخابراتی
شبکه به سه بخش تقسیم میشه:
- Backbone (ستون فقرات شبکه):
فیبرهایی با ظرفیت بالا بین شهرها یا مراکز اصلی مخابرات. - Access Network (شبکه دسترسی):
فیبرهایی که از مراکز مخابراتی به سمت کابین‌ها یا باکس‌های توزیع محلی میرن. - Drop/Last Mile (بخش نهایی):
بخشیه که فیبر از باکس یا ODP به سمت مشترک (ساختمان یا منزل) می‌ره.
🔌 ۳. تجهیزات اصلی در شبکه فیبر نوری مخابرات
🔹 ODF (Optical Distribution Frame): محل مدیریت و پچ‌کردن فیبرها در مراکز
🔹 Joint Box / مفصل فیبر: برای اتصال و محافظت از فیبر در مسیر
🔹 OLT (Optical Line Terminal): در مرکز مخابرات نصب میشه و سیگنال نوری رو تولید و مدیریت می‌کنه
🔹 ONT / ONU (Optical Network Terminal/Unit): در سمت مشترک نصب میشه و سیگنال نوری رو به داده قابل استفاده تبدیل می‌کنه
🔹 Splitter (اسپلیتر): تقسیم‌کننده سیگنال نوری (مثلاً 1 به 8 یا 1 به 32) در سیستم‌های PON
🔭 ۴. فناوری‌های مورد استفاده در مخابرات فیبر نوری
🔸 GPON (Gigabit Passive Optical Network):
رایج‌ترین تکنولوژی فعلی در مخابرات ایران برای فیبر خانگی (FTTH)
سرعت: تا ۲.۵ گیگ دانلود و ۱.۲۵ گیگ آپلود
🔸 XG-PON / XGS-PON:
نسل جدیدتر با سرعت تا ۱۰ گیگ در ثانیه
🔸 DWDM (Dense Wavelength Division Multiplexing):
در شبکه‌های بین‌شهری برای انتقال چندین کانال نوری روی یک تار فیبر استفاده میشه.
🧠 ۵. مزایای فیبر نوری در مخابرات
✅ پهنای باند بسیار بالا
✅ افت سیگنال بسیار کم حتی در مسیرهای طولانی
✅ مقاوم در برابر تداخل الکترومغناطیسی
✅ کاهش هزینه نگهداری نسبت به کابل مسی
✅ امکان ارائه خدمات هم‌زمان (صوت، داده، IPTV و…)
🧰 ۶. عملیات اجرایی در پروژه‌های مخابراتی فیبر
- نقشه‌برداری و طراحی مسیر (Design)
- حفاری یا نصب میکرو داکت / داکت زیرزمینی
- دمیدن فیبر (Blowing Fiber)
- فیوژن اسپلیس (Fusion Splice)
- نصب مفصل‌ها و ODF
- تست و راه‌اندازی با دستگاه OTDR و Power Meter
🔎 ۷. تست و کنترل کیفیت
🔸 OTDR Test: برای اندازه‌گیری تلفات و محل شکست فیبر
🔸 Insertion Loss Test: برای بررسی افت توان در لینک
🔸 Continuity Test: برای اطمینان از سلامت مسیر نوری